De lerende ladder

Gemeenten staan aan de vooravond van een nieuwe uitdaging. Met ingang van 1 januari 2004 wordt de Wet Werk en Bijstand ingevoerd. Deze wet betekent een vergaande deregulering en ontschotting. Gemeenten kunnen veel meer dan voorheen zelf vaststellen waarop zij middelen voor de reïntegratie van bijstandsgerechtigden inzetten. De beschikking over het reïntegratiebudget gaat samen met de overdracht van financiële verantwoordelijkheid aan de gemeente. Gemeenten met een te hoog volume aan uitkeringsgerechtigden draaien in de toekomst zelf op voor de financiële gevolgen. Het is gemeenten er daarom alles aan gelegen om het aantal uitkeringsgerechtigden te verminderen. Dit kan door in te zetten op vermindering van de toestroom van nieuwe klanten en/of door de uitstroom van klanten te bevorderen.

De afgelopen jaren hebben vele steden reeds maatregelen ter bevordering van de uitstroom uitgeprobeerd. In Groningen heeft men rond de millenniumwisseling besloten te experimenteren in een reguliere stadsdeelunit van de dienst Sozawe. Daartoe reizen in 1999 en 2000 twee delegaties af naar Wisconsin in de Verenigde Staten. Wisconsin hanteert net als Groningen het uitgangspunt: wie kan werken moet werken voor zijn inkomen. Om dit te bewerkstellingen krijgt in Wisconsin elke klant een vaste begeleider die hem intensief begeleidt naar werk, maar ook de uitkering regelt. Er zijn ter plekke voorzieningen beschikbaar waarmee belemmeringen om aan het werk te gaan bij de klant kunnen worden weggewerkt. Voor eenoudergezinnen is er bijvoorbeeld kinderopvang. Om werkervaring en arbeidsritme op te doen is er arbeid voorhanden. In het traject zijn financiële prikkels ingebouwd die elke stap van de klant richting werk belonen. Terugval heeft negatieve financiële consequenties. De duur van het traject is gelimiteerd. Wie na één jaar nog geen werk heeft gevonden, kan geen gebruik meer maken van de diensten van de ‘social service’. Enkele maanden na het eerste bezoek in Wisconsin verschijnt de projectopzet ‘Groningen op de Ladder’. In maart 2001 vindt de feestelijke opening van het experiment plaats.